Η σχέση μεταξύ στρες και παχυσαρκίας

Για χρόνια, πολλοί πίστευαν ότι το στρες και η παχυσαρκία συνδέονται . Πλέον η επιστημονική έρευνα έχει βρει στοιχεία που υποστηρίζουν αυτή τη σύνδεση. Ειδικές βιοχημικές αντιδράσεις φαίνεται να εξηγούν αυτό το σύνδεσμο δίνοντας τη δυνατότητα στους γιατρούς να κατανοήσουν καλύτερα τους λόγους αυτής της σύνδεσης, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την επιδημία της παχυσαρκίας.

Το πιο κρίσιμο σημείο της σχέσης μεταξύ στρες και  παχυσαρκίας είναι ότι τείνει να είναι αμφίδρομη. Για παράδειγμα πολύ συχνά, όταν τα άτομα είναι αγχωμένα δεν μπορούν να τραφούν σωστά. Αν με αυτόν τον τρόπο παίρνουν βάρος, τους προκαλείται ακόμη περισσότερο άγχος. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε τελικά αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε.

Άγχος και παχυσαρκία: Η βιολογική σύνδεση

Πιθανόν να έχετε παρατηρήσει ότι όταν είστε πραγματικά αγχωμένοι έχετε την τάση να επιθυμείτε γρήγορο και εύκολο φαγητό υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος ή/και ζάχαρη, τα λεγόμενα παρηγορητικά τρόφιμα ( comfort food). Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχουν συγκεκριμένες ορμόνες που παίζουν ρόλο στη διαδικασία αυτή.

Η σεροτονίνη. Όταν καταφεύγουμε σε παχυντικά παρηγορητικά τρόφιμα κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής κατάστασης, μπορεί να είναι μια προσπάθεια για αυτοθεραπεία. Όταν καταναλώνουμε υδατάνθρακες, αυξάνουμε τα επίπεδα σεροτονίνης του οργανισμού. Η σεροτονίνη είναι μια χημική ουσία του νευρικού μας συστήματος που μας κάνει να αισθανόμαστε καλά και έτσι με την κατανάλωση υδατανθράκων νιώθουμε καλύτερα. Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι πολλά άτομα κάτω από πίεση τείνουν να μην κάνουν σωστές και έξυπνες επιλογές τροφίμων. Πολύ συχνά, οι υδατάνθρακες που καταναλώνουν έχουν περίσσεια λίπους, όπως τα γλυκά, τα ντόνατς και τα μπισκότα

Η κορτιζόλη. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει τον οργανισμό να απελευθερώσει υπερβάλλουσα κορτιζόνη, μια ορμόνη κρίσιμη για τη διαχείριση της αποθήκευσης λίπους και τη χρήση ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα. Η κορτιζόλη είναι γνωστό ότι αυξάνει την όρεξη και μπορεί να ενθαρρύνει  την επιθυμία για ζαχαρούχα ή λιπαρά τρόφιμα.

Νευροπεπτίδιο Υ. Οι πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο οργανισμός  μας επεξεργάζεται τα τρόφιμα διαφορετικά όταν βρισκόμαστε κάτω από πίεση. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ποντίκια εργαστηρίου που ταΐζονταν με διατροφή πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη κερδίσαν σημαντικά ποσά  λίπους στο σώμα όταν υποβλήθηκαν σε συνθήκες στρες. Τα ποντίκια που ταΐστηκαν με κανονική διατροφή, όμως, δεν προσέλαβαν τόσο πολύ βάρος, παρά τις συνθήκες στρες. Οι ερευνητές σύνδεσαν το φαινόμενο με ένα μόριο που ονομάζεται νευροπεπτίδιο Υ, το οποίο απελευθερώνεται από τα νευρικά κύτταρα κατά τη διάρκεια του στρες και προωθεί τη συσσώρευση λίπους. Μια διατροφή υψηλή σε λιπαρά και ζάχαρη φαίνεται να αυξάνει περαιτέρω την απελευθέρωση του νευροπεπτιδίου Υ.

Άγχος και παχυσαρκία: Σπάστε τον φαύλο κύκλο

Έτσι, αν αναζητούμε ανθυγιεινά τρόφιμα όταν είμαστε κάτω από πίεση, πώς θα αποφύγουμε το επιπλέον βάρος στις δύσκολες καταστάσεις της καθημερινότητάς μας?

• Μην επιτρέψετε στον εαυτό σας να πεινάσει. Όταν πεινάτε και μείνετε νηστικοί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να επέλθει μια πτώση του σακχάρου στο αίμα. Είναι πολύ δύσκολο να σκεφτείτε λογικά, όταν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι ότι πολύ χαμηλά. Θα καταναλώσετε οτιδήποτε. Για να αποφύγετε ένα τέτοιο σενάριο, βεβαιωθείτε ότι δεν παραλείψατε κανένα γεύμα.
• Μεριμνήστε για το μέγεθος της μερίδας. Υπάρχει η τάση να μην σκεφτόμαστε τι και πόσο τρώμε. Μικρότερες ποσότητες μπορούν να βοηθήσουν να διατηρήσουμε υπό έλεγχο τη συνολική πρόσληψη θερμίδων.
• Καταναλώστε υγιεινά σνακ. Συνιστώνται σνακ που συνδυάζουν πρωτεΐνες και υδατάνθρακες, καθώς ο οργανισμός τα μεταβολίζει πιο αργά, επιτρέποντάς μας να αισθανόμαστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αποφύγετε τα σνακ πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη.
• Σκεφτείτε τι τρώτε. Πολλοί νομίζουν ότι δίνοντας μεγάλη προσοχή στη διατροφή τους θα προκαλέσουν στον εαυτό τους περισσότερο άγχος. Στην πραγματικότητα, ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Μην ξεχνάτε ότι τα τρόφιμα είναι το καύσιμο για το σώμα και το μυαλό σας. Όταν τρώμε σωστά, ενισχύουμε το σώμα μας να καταπολεμήσει το άγχος.
• Αντιμετωπίστε το άγχος σας. Μπορεί να είναι εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη, αλλά η εξεύρεση τρόπων για τη διαχείριση του στρες είναι απαραίτητη για τη γενική μας υγεία. Δοκιμάστε γιόγκα, ασκηθείτε τακτικά, περάστε χρόνο με τους φίλους, ζητήστε συμβουλές σε ότι σας απασχολεί. Γενικότερα, μειώστε τον αριθμό των στρεσογόνων παραγόντων στη ζωή σας.

Το να αναζητάτε υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή ζάχαρη σνακ, όταν είστε αγχωμένοι δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Μπορείτε να σπάσετε αυτόν τον κύκλο  βρίσκοντας τρόπους να ελαχιστοποιήσετε το στρες στη ζωή σας και επικεντρωθείτε σε καλύτερες επιλογές τροφίμων. Το στρες μπορεί να είναι μέρος της ζωής μας, αλλά δεν πρέπει να οδηγεί σε αύξηση του σωματικού μας βάρους.

Ναταλία  Ντελίκου Μπενέτου

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Πηγή: http://longevityway.com